Κύκλος ερευνητικών σεμιναρίων από το Ίδρυμα Ωνάση

Το Αρχείο Καβάφη, ο πολύτιμος «θησαυρός» που διαχειρίζεται το Ίδρυμα Ωνάση, αποτελεί κομβικό πόλο των φετινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων του τα οποία θα διεξαχθούν ψηφιακά λόγω της πανδημίας. Το πλούσιο αρχειακό υλικό χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς  σκοπούς ανοίγοντας το δρόμο για νέες έρευνες και  συνεργασίες σε όλο τον κόσμο.

Με αφορμή τις ψηφιακές συλλογές της Ωνασείου Βιβλιοθήκης και του Αρχείου Καβάφη, αλλά και μέσα από μια περιήγηση σε ψηφιακά έργα πολιτιστικών και εκπαιδευτικών οργανισμών, δημιουργήθηκε το επιμορφωτικό πρόγραμμα με τίτλο «Ψηφιακά Αρχαία και Βιβλιοθήκες στην Εκπαίδευση» που θα παρουσιαστεί διαδικτυακά στις 13 και 14 Απριλίου, από τις 18:30 έως τις 20:30. Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με στόχο την εξοικείωσή τους με τη χρήση εκπαιδευτικών πόρων (ψηφιακά αρχεία, βιβλιοθήκες, ανοιχτές ψηφιακές συλλογές μουσείων ή πολιτιστικών οργανισμών) και, κατ’ επέκταση, τη δημιουργική ενσωμάτωσή τους στην εκπαιδευτική πρακτική.

Πώς συνδέεται η διδακτέα ύλη των θεωρητικών μαθημάτων Γυμνασίου και Λυκείου με τεκμήρια, εφαρμογές και ψηφιακά εργαλεία που προσφέρονται ελεύθερα μέσω του διαδικτύου στην εκπαιδευτική κοινότητα; Κατά τη διάρκεια του προγράμματος ψηφιακού εγγραμματισμού, οι εκπαιδευτικοί θα γνωρίσουν τον τρόπο χρήσης και περιήγησης στο ψηφιακό περιβάλλον της κάθε συλλογής, θα εξοικειωθούν με τη χρήση των tags (λέξεων κλειδιών), με τη χρήση ευρύτερων συλλογών/ συσσωρευτών, ενώ θα συμμετάσχουν σε ασκήσεις δημιουργικής αξιοποίησης του περιεχομένου των συλλογών του Αρχείου Καβάφη και της Ωνασείου Βιβλιοθήκης στο πρόγραμμα σπουδών του σχολείου.

Συντελεστές:
Μαρίλη Δουζίνα: Φιλόλογος, Δρ Διδακτικής της Λογοτεχνίας (Επιμέλεια Προγράμματος)

Αλέξανδρος Κατσιγιάννης: Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Βασίλης Βασιλειάδης: Δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας, Ερευνητής Στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Βίκυ Γεροντοπούλου: Ιστορικός Επιστήμης Και Τεχνολογίας, Υπεύθυνη Ωνάσειου Βιβλιοθήκης

Προδρόμος Τσιαβός: Διευθυντής Ψηφιακής Ανάπτυξης Και Καινοτομίας Ιδρύματος Ωνάση

Μαριάννα Χριστοφή: Συντονίστρια Επικοινωνίας Και Δράσεων Αρχείου Καβάφη

Μπορείτε να παρακολουθήσετε δωρεάν το πρόγραμμα ΕΔΩ αφού πρώτα συμπληρώσετε την απαραίτητη αίτηση συμμετοχής ΕΔΩ 

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΒΑΦΗ 2020-2021 ΕΝΗΛΙΚΕΣ

Με αφορμή την ψηφιοποίηση του αρχείου Καβάφη από το Ίδρυμα Ωνάση, το έργο του Κ. Π. Καβάφη μπαίνει στο επίκεντρο της συζήτησης για τέταρτη χρονιά στον Κύκλο Ερευνητικών Σεμιναρίων Αρχείου Καβάφη. Τα σεμινάρια απευθύνονται σε φοιτητές, φιλολόγους και επαγγελματίες από τους χώρους των αρχείων, των βιβλιοθηκών και των μουσείων και θα πραγματοποιούνται, από τις 6 Μαΐου έως τις 3 Ιουνίου 2021, κάθε Πέμπτη 19:00-20:30.

Η ανάρτηση της ψηφιακής αναπαραγωγής των τεκμηρίων του αρχείου Καβάφη, συνοδευόμενη από την πλήρη αρχειονομική και φιλολογική τεκμη ρίωσή τους, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης επεξεργασίας του αρχείου και δίνει την ευκαιρία σε νέους ερευνητές, μελετητές, ακαδημαϊκούς, αρχειακούς και πολιτιστικούς φορείς, σε ερευνητικά ιδρύματα αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο να μελετήσει και να αναλύσει τα πολύτιμα τεκμήρια, να επιχειρήσει την ανάπτυξη νέων επιστημονικών προσεγγίσεων και να δοκιμάσει την ανανέωση της ερευνητικής μεθοδολογίας.

Ο κύκλος των ερευνητικών σεμιναρίων 2020-2021, ανταποκρινόμενος στις ανάγκες της εποχής πραγματοποιείται με τη μορφή webinar και εστιάζει στις νέες δυνατότητες και τις νέες προκλήσεις που συνοδεύουν αυτή την σημαντική τομή, αναδεικνύοντας τους τρόπους και τα οφέλη της ενεργοποίησης των λογοτεχνικών αρχείων, αλλά και των αρχείων γενικότερα, στη σύγχρονη πραγματικότητα.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ήταν προγραμματισμένο για τη σεζόν 2019-20 και αναβλήθηκε στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων της πολιτείας για τη δημόσια ΥΓΕΙΑ κατά του Covid-19.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΝΙΝΑΡΙΩΝ

Πρώτο Σεμινάριο

ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΦΑΙΡΑ. ΝΕΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ – ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Πέμπτη 6 Μαΐου | 19:00-20:30

Το σεμινάριο θα επικεντρωθεί στη λειτουργία και αξιοποίηση του αρχείου Καβάφη σε περιβάλλοντα και ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ πέραν εκείνων της ακαδημαϊκής έρευνας, η οποία καθίσταται δυνατή ύστερα από τη δημοσιοποίηση της ψηφιακής συλλογής. Συγκεκριμένα, μέσα από τον σχολιασμό αρχειακών τεκμηρίων θα επιχειρηθεί η διερεύνηση νέων δυνατοτήτων χρήσης του αρχείου Καβάφη ως πόρου σε πεδία όπως εκείνα της δημοσιογραφίας, του ελεύθερου δοκιμίου και της λογοτεχνικής κριτικής, καθώς και άλλων όψεων της ευρύτερης λειτουργίας του αρχείου στη δημόσια σφαίρα.

Ομιλητές

Τιτίκα Δημητρούλια: (Καθηγήτρια στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κριτικός λογοτεχνίας)

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου: (κριτικός λογοτεχνίας)

Συντονιστής: Τάκης Καγιαλής (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο)

Δεύτερο Σεμινάριο

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ: Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΕΙΑΚΟΥ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

Πέμπτη 13 Μαΐου | 19:00-20:30

Το σεμινάριο απευθύνεται σε φοιτητές και επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων από τους χώρους των αρχείων, των βιβλιοθηκών και των μουσείων.

Στο πλαίσιο του σεμιναρίου, θα παρουσιαστούν τα είδη του αρχειακού υλικού, οι παράγοντες φθοράς του, καθώς και ορισμένες χαρακτηριστικές περιπτώσεις φθοράς που απαιτούν διαφορετική προσέγγιση ως προς τη συντήρηση και την αποκατάσταση των τεκμηρίων, με σκοπό είτε την παράταση της διάρκειας ζωής τους είτε την αποκατάσταση της αισθητικής τους αρτιότητας. Παράλληλα, θα παρουσιαστούν τα μέτρα και τα μέσα διατήρησης και προστασίας τεκμηρίων, με στόχο τη διάσωση όχι μόνο της πληροφορίας που αυτά περιέχουν, αλλά και των πληροφοριών που φέρει το ίδιο το υπόστρωμά τους.

Ομιλήτριες

Αγγελική Στασινού (Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης, ΜΑ, Προϊσταμένη Τμήματος Συντήρησης και Διατήρησης Αρχειακού Υλικού των Γενικών Αρχείων του Κράτους)

Πηνελόπη Μπάνου (Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης, ΜΑ, Τμήμα Συντήρησης και Διατήρησης Αρχειακού Υλικού των Γενικών Αρχείων του Κράτους)

Συντονίστρια: Αμαλία Παππά (Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια, Γενικά Αρχεία του Κράτους)

Τρίτο Σεμινάριο

ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ ΚΑΙ ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

Πέμπτη 20 Μαΐου | 19:00-20:30

Στο πλαίσιο του σεμιναριακού μαθήματος «Νεοελληνική Φιλολογία και Ψηφιακές Τεχνολογίες», το οποίο διδάχθηκε το χειμερινό εξάμηνο 2019-2020 στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, φοιτήτριες και φοιτητές ήρθαν σε επαφή με την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη και εκπόνησαν εργασίες σχετικές με το πολυδιάστατο υλικό του αρχείου. Τα κυριότερα πορίσματα ορισμένων από αυτών των εργασιών, οι οποίες αναδεικνύουν ψηφίδες από τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές προοπτικές και χρήσεις του αρχείου, θα παρουσιαστούν από τους φοιτητές, με την υποστήριξη και τον σχολιασμό του διδάσκοντα Αλέξανδρου Κατσιγιάννη.

Ομιλητής

Αλέξανδρος Κατσιγιάννης: (Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης)

Συμμετέχουν φοιτητές και φοιτήτριες νεοελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης

Συντονιστής: Τάκης Καγιαλής (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο)

Τέταρτο Σεμινάριο

ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ

Πέμπτη 27 Μαΐου | 19:00-20:30

Εισήγηση Α: «Το ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ και η Αιγυπτιακή Ιστορία: Τεκμήρια για τη Βρετανική Εισβολή του 1882»

Σκοπός της εισήγησης αυτής είναι να αναδείξει την αξία του αρχείου Καβάφη ως πηγής για τη μελέτη της σύγχρονης Αιγύπτου και, ιδίως, της βρετανικής εισβολής του 1882, που κατέληξε στην αποικιοποίηση της χώρας. Τα τεκμήρια που θα συζητηθούν ανοίγουν νέες προοπτικές για την έρευνα των ιστορικών της σύγχρονης Αιγύπτου, της Βρετανικής Αποικιοκρατίας, της ελληνικής παροικίας στην Αίγυπτο, της πολυπολιτισμικής Αλεξάνδρειας και των μελετητών της ζωής και του έργου του ίδιου του Καβάφη.

Εισήγηση Β: «Ο εικόνες μέσα στο ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ και οι αμήχανες στιγμές ενός ιστορικού της τέχνης»

Σε αυτή την εισήγηση προτείνονται νέοι τρόποι ανάγνωσης εικόνων από το αρχείο (φωτογραφίες, χαρακτικά, σχέδια), που σε κάποιες περιπτώσεις επιχειρούν να ανοιχτούν πέρα από την απλή πλαισίωση/τεκμηρίωση του βίου και του έργου του δημιουργού. Με αφετηρία παρατηρήσεις πάνω στην κουλτούρα του βλέπειν στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, κατά τη διάρκεια της εισήγησης θα θιγούν, μεταξύ άλλων, ζητήματα όπως οι σχέσεις του ποιητή με τις εικόνες και τα εικονογραφημένα έντυπα, η σχέση εικαστικών με το πρόσωπό του, οι φωτογραφίες του και οι φωτογραφίες των χώρων όπου έζησε.

Ομιλητές

Αλέξανδρος Καζαμίας: (Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο του Κόβεντρι)

Κώστας Ιωαννίδης: (Αναπληρωτής Καθηγητής Θεωρίας και Κριτικής της Τέχνης στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών)

Συντονιστής: Τάκης Καγιαλής (Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο)

Πέμπτο Σεμινάριο

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ

Πέμπτη 3 Ιουνίου | 19:00-20:30

Το σεμινάριο θα επικεντρωθεί στην ανάλυση μιας σειράς βελτιωτικών ενεργειών που αφορούν την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται η απόδοση κωδικών DOI στα ψηφιακά τεκμήρια, η υποστήριξη αυτόματης δημιουργίας παραπομπών και μεταφόρτωσης των μεταδεδομένων των τεκμηρίων, η ανάπτυξη στρατηγικής διασύνδεσης των δεδομένων και η διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατήρησης του αρχείου. Το σεμινάριο θα εξετάσει τις ενέργειες αυτές στην τεχνική, οργανωτική και νομική τους διάσταση.

Ομιλητές

Διομήδης Σπινέλλης: (Καθηγητής στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών)

Πρόδρομος Τσιαβός: (Υπεύθυνος Ψηφιακής Πολιτικής και Ανάπτυξης Ιδρύματος Ωνάση)

Συντονίστρια: Αμαλία Παππά (Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια, Γενικά Αρχεία του Κράτους)

Επιμελητές κύκλου 2020-2021

Tάκης Καγιαλής: Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Αμαλία Παππά: Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια, Γενικά Αρχεία του Κράτους

Για την δωρεάν συμμετοχή σας συμπληρώστε την ηλεκτρονική φόρμα πατώντας ΕΔΩ 

ΠΡΟΓΑΜΜΑ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Η Χάρτα του Ρήγα γίνεται αφορμή για ένα διασκεδαστικό παιχνίδι γρίφων, αποκρυπτογράφησης, ζωγραφικής και ιστορίας. Μέσα από το πρόγραμμα, που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 13 Μαΐου, 14:10 με 15:20 και απευθύνεται σε μαθητές Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ Δημοτικού και Εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα ανακαλύψετε τα μυστικά ενός χάρτη που φτιάχτηκε για να ξεκινήσει η επανάσταση του 1821.

Ο Ρήγας Βελεστινλής, αυτός που έγραψε τον «Θούριο» ύμνο και προετοίμασε τους Έλληνες για την Επανάσταση του 1821, κατάφερε έξυπνα να «κρύψει» το όνειρό του για μια Ελλάδα ανεξάρτητη μέσα σε έναν χάρτη. Με αφορμή ένα αντίτυπο της Χάρτας της Ελλάδας που βρίσκεται στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, οι μαθητές θα λύσουν γρίφους και θα αποκρυπτογραφήσουν τα μηνύματα που ήθελε να μεταφέρει ο Ρήγας στους υπόδουλους Έλληνες. Ετοιμαστείτε να ταξιδέψετε μέσα στον χάρτη, ακολουθώντας μια διαδρομή γεμάτη άγνωστες ιστορίες νομισμάτων, αρχαίων μνημείων, ιστορικών μαχών, μυθικών ηρώων, βασιλιάδων και φιλοσόφων, και εμπνευστείτε για να δημιουργήσετε τα δικά σας γεμάτα νόημα σύμβολα.

Συντελεστές

Λήδα Βαρβαρούση: Συγγραφέας, Εικονογράφος

Μαρία Παζαρλή: Δρ. Ιστορίας της Χαρτογραφίας, Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομίας – Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας, Γενικά Αρχεία του Κράτους

Βίκυ Γεροντοπούλου: Ιστορικός Επιστήμης και Τεχνολογίας, Υπεύθυνη Ωνάσειου Βιβλιοθήκης

Για την δωρεάν συμμετοχή σας συμπληρώστε την αίτηση συμμετοχής ΕΔΩ